Wille Medyceuszów – okolice Florencji
Jest dość oczywiste, że najpiękniejsze wiejskie domy wokół Florencji wybudowane zostały przez Medyceuszów. Najstarsze z tych wielkich willi miały służyć jako warowne schronienia na wypadek zbyt gorących nastrojów politycznych w mieście, lecz w XVI i XVII w., kiedy ród był niekwestionowanym władcą miasta, wille stały się jeszcze bardziej wystawne i symbolizujące potęgę dynastii samym swym przepychem. Spełniały również funkcję gospodarczą: w miarę jak malała rola Florencji jako miasta przemysłowego, Medyceusze zdecydowali się zainwestować częsc posiadanych środków w rolnictwo.
Villa Medicea di Careggi
Pierwotnie warowna zagroda, Villa di Careggi została w 1430 r. przebudowana przez Michelozza na zlecenie Cosima Starszego, lecz jest szczególnie związana z jego wnukiem, Wawrzyńcem Wspaniałym, tutaj bowiem zwykła była się zbierać jego akademia platońskich uczonych. Wawrzyniec, jego ojciec i Cosimo zmarli w tej willi. Ta najbardziej znana z willi medycejskich jest obecnie domem dla pielęgniarek i zwykle trzeba z góry uzyskać zgodę na zwiedzenie wnętrz (•2774329), choć czasami wystarczy zgłosić się w biurze za wejściem, a do okolicznych ogrodów i lasów wstęp jest nieograniczony. 5-kilometrowy odcinek od dworca kolejowego do willi można pokonać autobusem nr 14c lub przejść piechotą z La Petraia (patrz niżej).
Villa Medicea della Petraia
Villa della Petraia (autobus nr 28 z dworca kolejowego; wt.-nd. 9.00-14.00; wstęp wolny), obecnie leżąca w sektorze przemysłowym na północnym skraju Florencji, na zlecenie przyszłego Wielkiego Księcia Ferdynanda I została w siódmym i ósmym dziesięcioleciu XVI w. przekształcona ze średniowiecznego zamku przez Buontalen-tiego. Z kolei wnętrze zostało przebudowane przez Wiktora Emanuela II, który przykrył szkłem wewnętrzny dziedziniec, aby zamienić go w salę balową; jej ściany pokryte są XVII-wiecznym cyklem fresków gloryfikującym Medyceuszy. Brązowa statua Wenus, obecnie przeniesiona do małego pokoju wewnątrz, zdobiła dawniej marmurową fontannę na górnym tarasie wspaniałego ogrodu (wt.-pt. 9.00-14.00, sb. i nd. 9.00-do zmroku).
Villa Medicea di Castello
Trochę ponad pięć minut drogi od La Petraia jest Villa di Castello, kupiona w 1477 r. przez Lorenza i Giovanniego deMedici, kuzynów Wawrzyńca Wspaniałego i głównych mecenasów Botticellego. Willa jest sławna dzięki efektownym ogrodom (wt.-nd.
9.00-do zmroku; wstęp wolny), założonym przez Tribola dla Cosima I i ukończonym przez Buontalentiego, który przebudował również sam dom. Zachwycony labiryntami, fontannami i niezliczonymi manierystycznymi sztuczkami Montaigne uznał ogrody za najpiękniejsze w Europie. Spośród wielu niezwykłości wyróżnia się drżąca postać Stycznia dłuta Ammannatiego, fontanna o trzech misach zwieńczona przez tego samego rzeźbiarza figurami Herkulesa i Anteusza oraz Grotto degli Animali, wydrążona ludzką dłonią jaskinia, przy której ścianach stoi menażeria rozmaitych stworów.
Willa Medicea di Poggio e Caiano
Najpełniejsze wyobrażenie o życiu w willach medycejskich u szczytu powodzenia rodu można uzyskać w Villa Medicea di Poggio e Caiano (wt.-sb. 9.00-13.30, nd. 9.00-12.30; 3000 L), 18 km na północny zachód od Florencji, u stóp Monte Albano. (Dojazd autobusem COPIT z Piazza Santa Maria Novella; co 30 min, czas jazdy 30 min). W 1480 r. Wawrzyniec Wspaniały nabył na tym miejscu zagrodę i zlecił Giulianowi da Sangallo jej przebudowę na klasyczny wiejski pałac —jest to jedyny zachowany projekt architektoniczny inspirowany przez Wawrzyńca. Dodatki późniejszych członków rodziny dobrze się komponowały z projektem Sangalla — na przykład budowę efektownej loggii wejściowej zlecił syn Wawrzyńca, Giovanni, przyszły papież Leon X. Od wewnątrz budynek ześrodkowany jest wokół podwójnej wysokości salone, który architekt wybudował na miejscu uprzedniego dziedzińca; wśród XVI-wiecznych fresków są prace Pontorma i del Sarta. Książęta lotaryńscy przekształcili ogrody w park krajobrazowy typu angielskiego; zawierają wspaniałe one stare drzewa (pn.-sb. 9.00 do zmroku, nd. 9.00-12.30).
Villa dellArtimino
Z Poggio e Caiano jeździ autobus na południe, obok COMEANY, do okolonej murami miejscowości Artimino, gdzie znajduje się Villa Artimino, czasem zwana La Ferdinanda (latem wt. 8.00-12.00 i 14.00-18.00; zimą wt. 8.30-12.00 i 14.00-16.00; wstęp wolny). Zaprojektowana przez Buontalentiego jako domek myśliwski dla Ferdynanda I, willa ma wygląd upiększonej twierdzy, a jej najbardziej charakterystyczna cecha zewnętrzna zdobyła jej przydomek „willi o stu kominach”. Wnętrze jest sympatycznie bezpretensjonalne; w podziemiach mieści się muzeum znalezisk etruskich z grobów w Comeanie, zupełnie niezrozumiale czynne w innych porach niż reszta domu (sb. 15.30-18.30, nd. 9.00-12.00, pn. 9.00-12.00 i 15.00-18.00; 3000 L).
Villa Demidoff di Pratolino
Nic nie pozostało z ulubionej willi Francesca I, Villa DemidofT w Pratolino, z wyjątkiem rozległego parku, a i ten jest jedynie cieniem swej dawnej świetności (1 V-24 VIII pt.-nd. 10.00-20.00; 2000 L, pt. VI-IX wstęp wolny). Mechaniczne zabawki, trikowe fontanny i inne psikusy, zainstalowane przez Buontalentiego w posiadłości Pratolino, zaliczały się do najwymyślniejszych na świecie i wymagały takiej obsługi, że na terenie parku był dom dla dworskich mechaników. Z pierwotnego ogrodu zachował się tylko olbrzymi Appenino Giambologni — człowiek-góra tryskający wodą — lecz park nadal zalicza się do najprzyjemniejszych terenów zielonych w okolicy Florencji. Leży 12 km na północ od miasta, a dojechać tu można autobusem nr 25.