CZASY WSPÓŁCZESNE

CZASY WSPÓŁCZESNE

Na mocy referendum w 1946 r. proklamowano republikę włoską, a Democrazia Christiana (DC) pod przewodnictwem Alcide de Gasperiego sformowała rząd. Pozostał on u władzy do 1953 r.. wspierany przez szereg koalicji. Od tego momentu normą stała się krótka żywotność kolejnych rządów; brak stabilizacji politycznej odzwierciedla ostre podziały między wiejskimi a miejskimi regionami Włoch oraz między północą a południem. Silna baza wytwórcza i wysokotowarowe rolnictwo zapewniło mieszkańcom północy wyższy niż kiedykolwiek przedtem poziom życia, lecz południe nadal wlecze się daleko z tyłu. mimo podjęcia takich działań jak utworzenie w 1950 r. Cassa del Mezzogiorno. agencji ds. rozwoju południa, która miała dostarczyć bardzo potrzebne temu regionowi środki finansowe.

W latach pięćdziesiątych Włochy zostały jednym z wiodących krajów uprzemysłowionych, a dzięki działalności takich wielkich firm jak Fiat czy Olivetti dochód narodowy brutto podwoił się. a produkcja przemysłowa potroiła. Ważnym czynnkiem rozwoju była amerykańska pomoc finansowa, jak również liczna siła robocza, w dużej części wywodząca się z wiosek południa.

DC początkowo współdziałała z innymi partiami prawicowymi, lecz w 1963 r„ na skutek zwiększonego upolitycznienia robotników wykwalifikowanych, zmuszona była po raz pierwszy dzielić władzę z Włoską Partią Socjalistyczną (PSI). Politykiem w dużej mierze odpowiedzialnym za negocjacje z socjalistami był Aldo Moro, dominująca postać włoskiego życia politycznego w latach sześdziesiątych. Pełnił on funkcję premiera od 1963 do 1968 r„ w okresie rozchwiania gospodarki na skutek inflacji oraz wycofania przez bogatych obywateli, przerażonych dojściem PSI do władzy, olbrzymich sum z runku. Dekada zakończyła się „autunno caldo” (gorącą jesienią) 1969 r„ kiedy kraj sparaliżowały strajki i demonstracje.

W latach siedemdziesiątych sytuacja jeszcze się pogorszyła: wzrosła liczba bankructw, inflacja osiągnęła poziom dwudziestu procent i lawinowo zwiększyło się bezrobocie co było szczególnie uciążliwe w kraju pozbawionym systemu opieki społecznej. Doszło do bardziej ekstremalnych form zamieszek, początkowo podżeganych przez skrajną prawicę, prawie na pewno odpowiedzialną za podłożenie bomby, która w 1969 r. pozbawiła życia szesnastu osób w Mediolanie. Terroryzm neofaszystowski utrzymywał się przez następnie dziesięciolecie, osiągając odrażającą kulminację w zamachu bombowym na dworcu kolejowym w Bolonii w 1980 r„ w wyniku którego zginęły 84 osoby. Najbardziej aktywnym ugrupowaniem były Brigate Rossę (Czerwone Brygady). Założone zostały w 1970 r. w Mediolanie i osiągnęły szczyt swej niesławnej reputacji osiem lat później, po porwaniu i zamordowaniu samego Aldo Moro. Wielka akcja policyjna na początku lat osiemdziesiątych rozbiła większość Czerwonych Brygad. lecz kilka fanatycznych grup odłamowych nadal istnieje i zaznaczyło swą obecność zabójstwem asystenta premiera w 1988 r.

A jednak rząd chadecki przetrwał, m in. dzięki tzw. „historycznemu kompromisowi” z Enrico Berlin-guerem, przywódcą Włoskiej Partii Komunistycznej. W wyniku tego układu komuniści, którzy w wyborach zdobyli 34 procent głosów, trzy procent mniej niż Chrześcijańscy Demokraci zgodzili się wstrzymać od głosowania w parlamencie, aby mógł istnieć rząd jedności narodowej. Pakt ten cofnięto w 1979 r.. a po śmierci Berlinguera w 1984 r. udział partii komunistycznej w głosach spadł do 27 procent — pozostaje ona jednak drugą pod względem popularności partią we Włoszech i wydaje się odradzać pod przewodnictwem nowego lidera. Achille Occhetto. Jak na razie komuniści nie weszli nigdy do żadnego rządu krajowego, lecz sprawują władzę w wielu miastach i wywierają stały wpływ na kształt polityki ogólnokrajowej.

W swych wysiłkach zmierzających do odsunięcia partii komunistycznej od władzy DC zmuszona była godzić się na żądania wysuwane przez niewielkie ugrupowania, takie jak Partia Radykalna, która w wyborach w 1979 r. zdobyła osiemnaście foteli poselskich — z których jeden przypadł w udziale byłej gwiazdce porno La Cicciolinie. Co więcej, reputacja DC poniosła poważną szkodę na początku lat osiemdziesiątych w wyniku serii skandali, szczególnie afery związanej z działalnością loży masońskiej P2. gdy odkryto powiązania między skorumpowanymi bankierami, czołowymi funkcjonariuszami DC i fanatycznymi ugrupowaniami prawicowymi. W wyniku spadku popularności DC zmuszona była zaoferować premierostwo politykom z innych partii. W 1981 r. Giovanni Spadolini z Partii Republikańskiej został pierwszym premierem spoza DC w powojennej historii Włoch, a w 1983 r. Bettino Craxi został desygnowany na pierwszego premiera z Socjalistycznej Partii Włoch. Choć w 1987 r., po czterech latach rządzenia podał się on do dymisji a na czele rządu stanął weteran Giulio Andreotti (który już dwukrotnie zasiadał na fotelu premiera w latach siedemdziesiątych). Craxi pozostaje najpotężniejszą postacią wśród przywódców partii włoskich, osobą przez jednych podziwianą, a przez innych pogardzaną jako „macher” od polityki włoskiej. Pod jego przewodnictwem PSI stopniowo zyskała dla siebie większe poparcie wyborców doprowadzając do obecnego stanu piętnastu procent.

Nawet w okresie destabilizacji w latach siedemdziesiątych gospodarka włoska nadal zwiększała osiągi i obecnie w kraju panuje obsesja II Sorpasso. czyli prześcignięcia Francji i Wielkiej Brytanii w dziedzinie ekonomii. Pośród rzeczoznawców panuje niezgoda co do tego. czy II Sorpasso zostało już osiągnięte (większość uważa, że nie), lecz wyliczenia utrudnia praktykowane na olbrzymią skalę unikanie płacenia podatków i inne nielegalne transakcje finansowe we Włoszech. Co prawda wszystkie warstwy społeczne żałują pieniędzy rządowi, lecz w tej economia sommersa (gospodarce zanurzonej) przoduje mafia. Jednakże mimo działalności mafii Włochy zdobyły sobie trwałą pozycję ekonomicznego supermocarstwa.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *