Siena – Campo – Palazzo Pubblico

Amfiteatralnie ukształtowane Campo wydaje się niemal organicznym elementem urbanistyki miasta. I rzeczywiście, gdy Rada Dziewięciu rozpoczęła jego budowę w 1347 r., powstawał na jedynym z możliwych miejsc — na starym placu targowym, znajdującym się u zbiegu kwartałów miasta, lecz nie należącym do nikogo.

Konieczne było wsparcie olbrzymią skarpą niższej części placu, gdzie miał stanąć Palazzo Pubblico, czyli ratusz. Sam plac rada podzieliła na dziewięć części dla uczczenia swych wysoce obywatelskich rządów, co zwiększyło wrażenie amfiteatralno-ści. Od samego początku było to ognisko życia miejskiego, miejsce egzekucji, walk byków, meczów bokserskich, no i, oczywiście, palio. Wygłaszał tu również kazania św. Bernard, trzymając przed sobą monogram z imieniem Chrystusa po grecku — IHS — wzywając szlachtę do zastąpienia nim swych schlebiających próżności herbów rodowych. Kilku tak uczyniło (monogram widnieje na kilku palazzi), został również przyjęty przez radę na fasadę Palazzo Pubblico, obok dawnego godła miasta, wilczycy, która symbolizowała legendarne założenie miasta przez synów Remusa.

Palazzo Pubblico, z wysoką na prawie 100 metrów dzwonnicą Torre del Mangia, jest pod każdym względem najważniejszym punktem Campo, zajmującym prawie całą stronę południową placu. Niższy poziom arkad pałacu jest charakterystyczny dla gotyku sieneńskiego, podobnie jak kolumny oddzielające okna. Rada była tak zachwycona tym motywem dekoracyjnym, że zarządziła jego powtórzenie na wszystkich innych budynkach placu — i rzeczywiście dodaje on wdzięku

XII-wiecznemu Palazzo Sansedoni od strony północnej. Druga podstawowa cecha zewnętrzna Palazzo Pubblico to Cappella di Piazza, kamienna loggia u stóp wieży, wybudowana dla uczczenia ustąpienia zarazy w 1348 r.

W najwyższym punkcie Campo przelotnie pojawia się renesans, pod postacią Fonte Gaia (Fontanna radości), którą zaprojektował i wykonał Jacopo della Quercia na początku XV w. Jej kwatery są reprodukcjami, a mocno zwietrzałe oryginały można oglądać na tylnej loggii Palazzo Pubblico.

Palazzo Pubblico

Palazzo Pubblico dotąd spełnia rolę sieneńskiego ratusza, lecz jego główne sale zostały przekształcone w Museo Civico (codz. 9.30-19.30, zimą 9.30-17.30; 5000 L), wejście przez dziedziniec na prawo od Cappella di Piazza. Na lewo od dziedzińca jest oddzielne wejście do Torre del Mangia (codz. 10.00-19.00; 3000 L), z bajecznymi widokami na miasto i okolicę. Nazwę wieża zawdzięcza swemu pierwszemu strażnikowi-żarłokowi (mangia), upamiętnionemu statuą na dziedzińcu.

Mając czas i ochotę na zwiedzenie tylko jednego muzeum w Sienie, najlepiej zdecydować się na Museo Civico— szereg dawnych sal publicznych, pokrytych freskami poświęconymi życiu świeckiemu w średniowiecznym mieście. Zwiedzanie rozpoczyna się na pierwszym piętrze od dość różnorodnej kolekcji obrazów i od Sala del Risorgimento, ozdobionej XIX-wiecznymi scenami, związanymi z Vittorio Emanuele. W czasy średniowieczne przeniesiesz się po dojściu do Sala dei Priori, w 1407 r. pokrytej przez Spinello Aretina freskami ukazującymi epizody z.życia papieża Aleksandra III i jego konfliktu z Fryderykiem Barbarossą, oraz do przyległej Cappella del Consiglio, pomalowanej rok później przez Taddeo di Bartola, z majestatyczną tęczą z kutego żelaza wykonaną przez Jacopo della Quercię.

To jednak tylko rozgrzewka przed salą 10., Sala del Mappamondo, nazwaną od (częściowej) kosmologii na freskach. Na jednej ścianie tej sali jest bajeczna Maesta (Maryja Panna na majestacie) Simone Martiniego, niezwykłe laserunkowe dzieło, namalowane w 1315 i wyretuszowane przez Martiniego (pałac był wilgotny) sześć lat później. Styl jest zdecydowanie sieneński, pod wyraźnym wpływem obrazów bizantyńskich, które dotarły do Włoch przez Pizę, znajdującą się wówczas w przymierzu ze Sieną. Była to sztuka symboliczna, kładąca wielki nacisk na duchowość, a prawie żadnego na renesansową dbałość o perspektywę czy naturalistyczną iluzję. Obraz ten, z jego ciepłem i ujęciem przestrzeni, jest powszechnie uznanym arcydziełem.

Obraz na przeciwległej ścianie, Posąg konny Guidoriccio da Fogliano, przez długi czas był również przypisywany Martiniemu — i jest niemal symbolem miasta —uchodząc za jeden z pierwszych włoskich portretów i pejzaży. Jest to bez wątpienia cudowne malowidło z rycerzem wyruszającym z obozu bitewnego na oblężenie okolonego murami miasta na wzgórzu, lecz wbrew temu, co nadal utrzymuje się w przewodnikach i na pocztówkach, autorem nie był Martini. Historycy sztuki od dawna łamali sobie głowy nad anachronicznymi zamkami na obrazie—dużo późniejszymi w stylu niż rok 1328, na który malowidło jest datowane — i podczas konserwacji w latach 80-tych znaleziono ostateczne dowody: odkryto mianowicie, że pod spodem jest renesansowy fresk pędzla Sodomy. Fragment dwóch postaci koło zamku, najprawdopodobniej autentyczne dzieło Martiniego, można oglądać pod głównym obrazem. Być może stanowiło to inspirację do dokonania tego fałszerstwa.

Najważniejsze freski w Palazzo Pubblico znajdują się w sali 11., dawnej Sala dei Nove, „Sali Dziewięciu”. Są to Alegorie dobrych i złych rządów Ambrogio Lorenzettiego, zamówione w 1377r., aby przypomnieć rajcom o skutkach ich poczynań. Obok głównego tematu jest tu złożona ikonografia alegorycznych cnót i postaci; warto przysłuchać się wykładowi jednego z przewodników.

Jedne z najlepszych obrazów tablicowych—dzieła współczesnych Lorenzettiemu Guida da Siena i Mattea di Giovanni — wystawiane są w Sala della Pace, obok Sala dei Nove. Warto również poświęcić trochę czasu na zwiedzenie tylnej loggii, gdzie są oryginalne kwatery z Fonte Gaia; odpowiednio wyciągnąwszy szyję można również stąd zobaczyć obecne sale posiedzeń, pokryte freskami.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *